Rola gmin w procesie wdrażania gospodarki niskoemisyjnej ( w domyśle podnoszenia efektywności energetycznej EE) jest oczywiście podstawowa, bo to właśnie głównie gminy realizują same, bądź na ich terenie są realizowane konkretne zadania z tego zakresu. Na szczeblu władz gminnych potrzebna jest wysoka świadomość celowości działań w zakresie EE i to zarówno w realizowaniu własnych inwestycji, jak również, a może przede wszystkim w takim kształtowaniu polityki gminnej w taki sposób, aby jej mieszkańcom i działającym na jej terenie inwestorom zewnętrznym opłacało się podejmować działania w zakresie EE.  

Zarówno duże gminy miejskie jak i małe gminy wiejskie posiadają możliwości zainicjowania procesu wdrażania gospodarki niskoemisynej. Zwrot ku rozwojowi niskoemisyjnemu opartemu na efektywności energetycznej, energii odnawialnej i zrównoważonej produkcji i konsumpcji umożliwi stawienie czoła na szczeblu lokalnym zmianom klimatycznym przy jednoczesnym pobudzeniu gospodarki i tworzeniu nowych miejsc pracy. Do przykładowych działań gmin, realizujących gospodarkę niskoemisujną można zaliczyć:

• zmniejszenie zużycia i kosztów energii oraz obciążenia środowiska w obiektach i budynkach użyteczności publicznej danej gminy,

• zarządzanie energią i środowiskiem w budynkach i obiektach

• eliminacja zużyć energii i wody,

• bieżąca kontrola warunków rozliczeń oraz aktualizowanych umów z dostawcami mediów,

• wydawanie zaleceń w zakresie zmiany warunków rozliczeń oraz nadzór nad realizacją tych zaleceń,

• analiza faktur za media pod względem zgodności z warunkami umów, taryfami i przepisami branżowymi oraz pomoc w uzyskaniu korekt,

• termomodernizacja budynków gminy wraz z modernizacją źródeł ciepła,

• wymiana, bądź modernizacja węzłów cieplnych pozostających na majątku gminy,

• wymiana opraw i źródeł światła w oświetleniu ulicznym,

• zainicjowanie działań na rzecz budowy OZE na terenie gminy.

Warto dodatkowo nadmienić, iż każda gmina powinna posiadać zespół specjalistów, którzy będą odpowiedzialni za wyszczególnione powyżej działania. Taki personel z pewnością jest atutem nie do przecenienia w roli danego miasta czy wsi przy wdrażaniu gospodarki niskoemjsynej.

Ważne jest również, aby władze gminy miały także świadomość specyfiki własnego majątku oraz potencjałem efektywności energetycznej, jaki mogą uzyskać, odpowiednio nim zarządzając.